Sự sụp đổ bức tường Berlin ở Mỹ Latin

Đaibieunhandan

Từ Mexico đến Argentina, tất cả chính phủ Mỹ Latin đã chào mừng sự kiện Mỹ và Cuba quyết định bình thường hóa quan hệ. Tổng thống Uruguay José Mojica coi đây giống như sự sụp đổ bức tường Berlin ở Mỹ Latin. Trong khi đó, đồng nhiệm Brazil Dilma Rousseff khẳng định, sự kiện này mở ra chương mới cho quan hệ của châu lục. Ngoại trưởng Chile Heraldo Munoz cho rằng, thỏa thuận bình thường hóa quan hệ Mỹ-Cuba là “sự khởi đầu cho việc chấm dứt Chiến tranh Lạnh ở Mỹ Latin”.

Tại Bogota, Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos ca ngợi sự dũng cảm và táo bạo của hai nhà lãnh đạo Obama và Raul Castro. Ông liên hệ sự kiện này với những tiến triển trong tiến trình đàm phán với lực lượng nổi dậy FARC ở Colombia.

Tại Argentina, nơi đang diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ 47 Thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR), tin tức từ Mỹ và Cuba đã làm nóng khán phòng và trở thành chủ đề nóng nhất. Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro, một trong những đồng minh thân thiết của Cuba đã ca ngợi: “Obama đã có một hành động dũng cảm và cần thiết nếu nhìn từ lịch sử. Ông đã có bước đi chưa từng có tiền lệ”.

Có mặt tại Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ 47 MERCOSUR ở Argentina, các nhà lãnh đạo Paraguay, Uruguay và Bolivia cũng hoan nghênh việc Cuba và Mỹ thông báo khôi phục quan hệ ngoại giao, coi đây là một sự kiện lịch sử. Tổng thư ký Tổ chức các quốc gia châu Mỹ (OAS) Jose Miguel Insulza tuyên bố, quyết định của Tổng thống Mỹ Obama đã xóa bỏ điều gây chia rẽ lớn nhất trong quan hệ giữa Mỹ và các nước Mỹ Latin. Ông Insulza kêu gọi Quốc hội Mỹ nhanh chóng bãi bỏ lệnh bao vây phong tỏa thương mại mà Washington đã áp đặt lên Cuba hơn nửa thế kỷ qua.

Liên minh châu Âu cũng ca ngợi thỏa thuận đột phá giữa Mỹ và Cuba, coi đây là “bước ngoặt lịch sử”. “Thỏa thuận trên là một thắng lợi của đối thoại trước đối đầu. Hôm nay, một bức tường nữa đã bị kéo đổ”, đại diện cấp cao của EU về chính sách đối ngoại Federica Mogherini nhận định. Nhà ngoại giao này bày tỏ hy vọng EU sẽ có thể “mở rộng quan hệ với tất cả thành phần trong xã hội Cuba nhằm thúc đẩy các tiến bộ kinh tế – xã hội và bảo đảm các quyền cơ bản của con người”. Cuba là nước duy nhất ở Mỹ Latin không có đối thoại chính trị với EU, nhưng từ đầu năm nay, hai bên đã nối lại các cuộc đàm phán sau hơn 11 năm gián đoạn.

Với tư cách Chủ tịch luân phiên EU, Thủ tướng Italy Matteo Renzi nhận định việc Washington và Havana bình thường hóa quan hệ là quyết định mang tính then chốt và là bước tiến phi thường hướng tới việc đối thoại thay vì đối đầu.

Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier và Ngoại trưởng Tây Ban Nha Jose Manuel cũng lên tiếng hoan nghênh quyết định khôi phục quan hệ giữa Mỹ và Cuba. “Đây là tin rất tốt vào thời điểm có quá nhiều xung đột như hiện nay”, người đứng đầu ngành ngoại giao Đức nói.

Là bên trung gian chính cho các cuộc đàm phán bí mật giữa Mỹ và Cuba hơn 9 tháng qua, Tòa thánh Vatican cũng đã ra tuyên bố chúc mừng chính phủ hai nước trong việc vượt qua mọi khó khăn để đưa ra quyết định lịch sử.

Thủ tướng Canada Stephen Harper bày tỏ vui mừng trước những thành quả đạt được nhờ nỗ lực không ngừng nghỉ của Ottawa. Canada là nước đứng ra tổ chức các cuộc đàm phán bí mật cho Mỹ và Cuba, từ đó kéo hai nước láng giềng xích lại gần nhau. Tuy nhiên, theo ông Harper, sự nồng ấm này vẫn tới quá chậm nếu như nhìn lại chặng đường hơn 50 năm quan hệ băng giá thời gian qua.

Từ Moscow, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết, Điện Kremlin ủng hộ mạnh mẽ việc Tổng thống Obama bình thường hóa quan hệ với Cuba. Nhà ngoại giao Nga khẳng định đây là bước đi ngoại giao đúng hướng vì hành động áp đặt trừng phạt đối với một quốc gia không phù hợp với nền tảng pháp lý quốc tế.