Toàn cảnh phiên khai mạc Hội nghị Trung ương 9 (khóa XI), sáng 8/5. Ảnh: VGP/Nhật Bắc -(Hình phải)
(Chinhphu.vn) – Sáng 8/5, Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã khai mạc tại Hà Nội. Báo Điện tử Chính phủ trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khai mạc Hội nghị.
Thưa các đồng chí Trung ương,
Thưa các đồng chí tham dự Hội nghị,
Theo Chương trình vừa được Trung ương
thông qua, Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương khóa XI sẽ bàn
về các nội dung: Tổng kết việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa
VIII về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà
bản sắc dân tộc; đề cương các văn kiện trình Đại hội XII của Đảng; chuẩn
bị cho việc chỉ đạo tiến hành đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội
XII của Đảng; Quy chế bầu cử trong Đảng; việc lấy phiếu tín nhiệm theo
tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về xây dựng Đảng; tổng kết
việc thực hiện thí điểm không tổ chức hội đồng nhân dân huyện, quận,
phường; và một số vấn đề quan trọng khác.
Thay mặt Bộ Chính trị, Ban Bí thư, tôi
xin nhiệt liệt chào mừng các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương,
các đại biểu tham dự Hội nghị và xin gửi tới các đồng chí lời chúc tốt
đẹp nhất.
Sau đây, tôi xin phát biểu một số ý kiến,
có tính chất gợi mở, nêu vấn đề để các đồng chí quan tâm trong quá
trình nghiên cứu, thảo luận, quyết định.
1- Về tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII về văn hóa
Như chúng ta đều biết, văn hóa là nền
tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu và động lực phát triển đất nước;
văn hóa có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành nhân cách con
người và bản sắc, cốt cách một dân tộc. Ngày nay, văn hóa còn được coi
như một yếu tố có vai trò quyết định sức mạnh và vị thế của mỗi quốc
gia, dân tộc. Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc
dân tộc, phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc luôn là một trong
những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của cách mạng Việt Nam. Đường lối văn
hóa của Đảng không ngừng được bổ sung và phát triển qua các thời kỳ
cách mạng.
Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII về xây
dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân
tộc được ban hành tháng 7 năm 1998, khi đất nước đang trong quá trình
chuyển đổi từ kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa, đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội có nhiều
biến đổi sâu sắc. Với năm quan điểm chỉ đạo, mười nhiệm vụ, bốn nhóm
giải pháp chủ yếu, Nghị quyết đã bao quát ở tầm chiến lược những vấn đề
rất cơ bản của sự nghiệp phát triển văn hóa Việt Nam trong thời kỳ mới,
đánh dấu bước phát triển quan trọng trong tư duy lý luận về văn hóa của
Đảng ta, có ý nghĩa như một cương lĩnh văn hóa của thời kỳ đổi mới. Đến
nay, sau hơn 15 năm thực hiện, chúng ta rất cần tổng kết lại để có những
chủ trương, quyết sách tiếp tục đổi mới, phát triển mạnh mẽ văn hóa,
đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và
chủ động, tích cực hội nhập quốc tế.
Văn hóa là lĩnh vực rộng lớn, có những
nội hàm và định nghĩa khác nhau tùy theo cách tiếp cận. Do vậy, cần bám
sát Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII, các Nghị quyết Đại hội và Nghị
quyết Trung ương đã được ban hành, đồng thời căn cứ vào thực tiễn cuộc
sống để phân tích, đánh giá và đề xuất, kiến nghị; giới hạn phạm vi các
vấn đề văn hóa trong mối quan hệ với chính trị, kinh tế, xã hội, quốc
phòng, an ninh, đối ngoại; trọng tâm là xây dựng con người, xây dựng môi
trường sống và làm việc (gia đình, cộng đồng, xã hội) có văn hóa, có
đạo đức, văn minh, lành mạnh.
Tại Hội nghị Trung ương lần này, chúng ta
cần tập trung thảo luận, khẳng định những kết quả, thành tựu đã đạt
được, đồng thời chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm còn tồn tại để rút
kinh nghiệm. Đặc biệt, cần đánh giá đúng mức tính nghiêm trọng của tình
trạng lạc hậu, ngoại lai về văn hóa, những biểu hiện suy thoái về đạo
đức, lối sống, phai nhạt lý tưởng cách mạng, những tiêu cực, tệ nạn xã
hội, thói giả dối, bệnh thành tích,… đang có xu hướng lan rộng. Tập
trung trả lời câu hỏi phải chăng trong hơn 15 năm qua, kinh tế nước ta
có tăng trưởng, đời sống nhân dân được cải thiện, nhưng văn hóa, đạo đức
xã hội lại có nhiều biểu hiện xuống cấp, thậm chí có mặt nghiêm trọng?
Nếu đúng như vậy thì nguyên nhân vì sao? Vì chủ trương, chính sách, biện
pháp chưa phù hợp hay vì nhận thức, quán triệt, tổ chức thực hiện Nghị
quyết chưa tốt, chưa nghiêm? Vì tác động mặt trái của kinh tế thị
trường, mở cửa hội nhập quốc tế và sự phát triển bùng nổ của công nghệ
thông tin, truyền thông?…
Trên cơ sở đó và sự phân tích, dự báo về
bối cảnh, tình hình trong nước, quốc tế từ nay đến năm 2020, tầm nhìn
đến năm 2030, đề nghị Trung ương xem xét, quyết định về sự cần thiết của
việc kế thừa, bổ sung, phát triển Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII để
ban hành Nghị quyết mới về xây dựng và phát triển văn hóa, con người
Việt Nam, với những nội dung đổi mới cụ thể, đáp ứng yêu cầu phát triển
nhanh và bền vững của đất nước trong thời kỳ mới.
2- Về chuẩn bị đề cương các văn kiện trình Đại hội XII của Đảng
Theo kế hoạch, Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XII của Đảng sẽ diễn ra vào đầu năm 2016, sau đúng một nhiệm kỳ
5 năm toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta nỗ lực phấn đấu thực hiện Nghị
quyết Đại hội XI của Đảng, Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ
quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), Chiến lược
phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2011-2020, và đất nước ta đã trải qua
30 năm đổi mới. Đây sẽ là một sự kiện chính trị trọng đại của Đảng ta,
đất nước ta.
Thời gian qua, thực hiện quyết định của
Hội nghị Trung ương 8 khóa XI, Tiểu ban Văn kiện và Tiểu ban Kinh tế-xã
hội đã khẩn trương chuẩn bị các dự thảo Đề cương Báo cáo chính trị và
Báo cáo kinh tế-xã hội, xin ý kiến Bộ Chính trị tiếp tục hoàn thiện để
trình Trung ương xem xét, cho ý kiến tại Hội nghị này.
Tuy mới là dự thảo đề cương sơ bộ nhưng
đây là bước khởi đầu rất quan trọng, định hướng cho việc chuẩn bị có
chất lượng các văn kiện trình Đại hội XII của Đảng. Mong Trung ương dành
thời gian nghiên cứu kỹ các tài liệu, thảo luận, cho ý kiến đối với các
đề xuất cụ thể nêu trong các Tờ trình và dự thảo Đề cương Báo cáo,
trước hết là về các vấn đề: Chủ đề và tư tưởng chỉ đạo của Đại hội;
phương châm tiến hành Đại hội; tiêu đề của Báo cáo chính trị, Báo cáo
kinh tế-xã hội; kết cấu và những nội dung lớn của đề cương các báo cáo,
đặc biệt là 10 vấn đề cần được tập trung nghiên cứu làm rõ trong quá
trình xây dựng các văn kiện đã được nêu trong dự thảo Đề cương Báo cáo
chính trị và Tờ trình của Tiểu ban Văn kiện. Chẳng hạn như, đánh giá như
thế nào về việc thực hiện các chủ trương lớn, quan trọng được xác định
trong Văn kiện Đại hội XI và các nghị quyết của Trung ương khóa XI (đổi
mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, thực hiện ba khâu đột
phá chiến lược, việc điều chỉnh một số mục tiêu phát triển kinh tế-xã
hội sau Đại hội XI,…)? Khả năng và mức độ thực hiện mục tiêu tạo nền
tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo
hướng hiện đại? Việc nhận thức và giải quyết các vấn đề về chính sách xã
hội, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội trong từng chính sách, từng
bước phát triển? Dự báo những thuận lợi và khó khăn, thời cơ và thách
thức, các nhân tố tác động trực tiếp đến sự phát triển của nước ta trong
thời gian tới? Những nguy cơ mà Đảng ta đã từng cảnh báo đang diễn biến
thế nào? Tình hình tư tưởng, tổ chức, hoạt động của Đảng, Nhà nước và
cả hệ thống chính trị? Các nguồn lực và các giải pháp để phát huy tốt
nhất, thực hiện có hiệu quả nhất các chủ trương, định hướng phát triển
đất nước trong những năm sắp tới? Vấn đề độc lập tự chủ và mở rộng, tăng
cường hội nhập quốc tế?…
Trong quá trình thảo luận, cũng cần làm
rõ tính chất, mục tiêu, yêu cầu và phạm vi của mỗi báo cáo và mối quan
hệ giữa các báo cáo. Báo cáo chính trị là văn kiện trung tâm của Đại
hội, có nhiệm vụ tiếp tục cụ thể hóa Cương lĩnh của Đảng để lãnh đạo
toàn Đảng, toàn dân, toàn quân xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong nhiệm kỳ
mới. Nội dung của Báo cáo chính trị phải mang tầm khái quát cao những
vấn đề thuộc về quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng
trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Báo cáo kinh tế-xã hội là báo cáo
chuyên sâu về việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, là căn
cứ cụ thể minh chứng cho sự đúng đắn của những nhận định, đánh giá tình
hình và quán triệt, cụ thể hóa những định hướng lớn về chủ trương,
chính sách, giải pháp được khái quát trong Báo cáo chính trị. Báo cáo
kinh tế-xã hội cần có sự phù hợp, nhất quán với quan điểm, định hướng
lớn nêu trong Báo cáo chính trị, nhưng không trùng lắp với Báo cáo chính
trị.
Đề cương các văn kiện trình Hội nghị lần
này mới nêu định hướng, có tính chất mở với nhiều phương án khác nhau để
Trung ương cho ý kiến chỉ đạo, lựa chọn một bước, sau đó tiếp tục
nghiên cứu, chuẩn bị theo quy trình, qua các bước thảo luận tại đại hội
đảng bộ các cấp, cuối cùng Trung ương sẽ quyết định để trình ra Đại hội
toàn quốc. Riêng về kết cấu của các báo cáo thì cần được quyết định sớm
ngay tại Hội nghị này, để kịp chuẩn bị dự thảo đề cương và biên soạn nội
dung chi tiết. Về cách viết cũng nên có sự đổi mới sao cho sinh động,
ngắn gọn, giản dị, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện.
3- Về định hướng chuẩn bị Đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng
Để thống nhất lãnh đạo, chỉ đạo việc
chuẩn bị và tiến hành đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội toàn
quốc lần thứ XII của Đảng, Bộ Chính trị cần ban hành Chỉ thị về vấn đề
này. Đây là công việc hết sức quan trọng, bảo đảm thành công của đại hội
đảng bộ các cấp và góp phần cho thành công của Đại hội toàn quốc lần
thứ XII của Đảng, cần được các đồng chí Trung ương cho ý kiến.
Thời gian qua, Bộ Chính trị đã chỉ đạo
tổng kết việc thực hiện Chỉ thị 37 của Bộ Chính trị khóa X về vấn đề
này; khẳng định những kết quả, bài học kinh nghiệm cần được kế thừa,
phát huy; đồng thời chỉ rõ những hạn chế, khiếm khuyết cần rút kinh
nghiệm và kịp thời điều chỉnh. Trên cơ sở đó, xây dựng dự thảo Chỉ thị
mới trình Ban Chấp hành Trung ương cho ý kiến để hoàn chỉnh trước khi
ban hành.
Đề nghị các đồng chí quan tâm thảo luận
thật cụ thể về Tờ trình và dự thảo Chỉ thị, tập trung làm rõ mục đích,
yêu cầu, nội dung đại hội đảng các cấp và công tác chuẩn bị nhân sự và
bầu cử cấp ủy, đặc biệt là về cơ cấu, số lượng cấp ủy tỉnh, thành phố
trực thuộc Trung ương; tỉ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ của cấp ủy tỉnh,
thành phố; độ tuổi tham gia cấp ủy tỉnh, thành phố (về tuổi tái cử và
lần đầu tham gia cấp ủy) và về bầu cử cấp ủy…
4- Về Quy chế bầu cử trong Đảng
Tại Hội nghị Trung ương 8 khóa XI (tháng
10-2013), Bộ Chính trị đã trình và Trung ương đã thảo luận, đóng góp
nhiều ý kiến quan trọng vào dự thảo Quy chế bầu cử trong Đảng. Xuất phát
từ tầm quan trọng của Quy chế đối với tổ chức và hoạt động của Đảng và
việc thi hành Điều lệ Đảng, góp phần tạo sức mạnh và sự đoàn kết, thống
nhất, kỷ cương trong Đảng, Ban Chấp hành Trung ương đã giao Bộ Chính trị
chỉ đạo việc tiếp thu ý kiến Trung ương, tiếp tục nghiên cứu, bổ sung,
hoàn thiện dự thảo Quy chế để trình Trung ương xem xét, thông qua tại Kỳ
họp này.
Thực hiện quyết định của Ban Chấp hành
Trung ương, Bộ Chính trị đã chỉ đạo Ban Tổ chức Trung ương cùng các cơ
quan có liên quan nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Trung ương
hoàn thiện thêm dự thảo Quy chế và gửi xin ý kiến tham gia của các ban
thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, các ban đảng, ban cán sự đảng, đảng đoàn,
đảng uỷ trực thuộc Trung ương. Các cấp uỷ, cơ quan, đơn vị đã nghiên
cứu, thảo luận, góp ý vào toàn văn dự thảo Quy chế, đồng thời thể hiện
chính kiến của tập thể ban thường vụ, ban cán sự đảng, đảng đoàn, đảng
ủy trực thuộc Trung ương vào một số nội dung còn có ý kiến khác nhau. Bộ
Chính trị đã họp, thảo luận kỹ và thống nhất cao về những nội dung nêu
trong Tờ trình và dự thảo Quy chế báo cáo Trung ương.
Tại Hội nghị lần này, đề nghị Trung ương
cho ý kiến, sửa trực tiếp vào các chương, điều của Dự thảo Quy chế, đồng
thời tập trung thảo luận kỹ, tạo sự thống nhất cao về một số vấn đề còn
có ý kiến khác nhau như đã nêu trong Tờ trình của Bộ Chính trị. Yêu cầu
quan trọng, cơ bản nhất của Quy chế bầu cử trong Đảng là phải bảo đảm
mọi đảng viên thực hiện một cách nghiêm túc, đúng đắn Điều lệ Đảng, giữ
vững nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng, làm cho Đảng ta thật sự là
một tổ chức cách mạng chặt chẽ, kỷ cương, đoàn kết, thống nhất cao.
5- Về thực hiện Quy định việc lấy phiếu tín nhiệm
Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI
về xây dựng Đảng, Bộ Chính trị đã ban hành Quy định 165 về lấy phiếu
tín nhiệm đối với thành viên lãnh đạo cấp ủy và cán bộ lãnh đạo trong cơ
quan đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị-xã hội.
Qua một thời gian thực hiện, có cơ sở để khẳng định chủ trương lấy
phiếu tín nhiệm là hoàn toàn đúng đắn, cần thiết, là kênh thông tin quan
trọng để cấp ủy tham khảo trong đánh giá cán bộ. Công tác chỉ đạo triển
khai thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm trong thời gian qua nhìn chung
được tiến hành chặt chẽ, theo quy trình, đúng với tinh thần Nghị quyết
Trung ương 4, được đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm và
đồng tình, ủng hộ. Kết quả lấy phiếu tín nhiệm cơ bản phản ánh được mức
độ tín nhiệm của từng cá nhân trong tương quan chung giữa các chức danh
tại thời điểm lấy phiếu, có tác dụng thiết thực trong công tác xây dựng
Đảng, xây dựng hệ thống chính trị.
Tuy nhiên, đây là công việc hệ trọng,
nhạy cảm, chưa có tiền lệ, chúng ta cần hết sức cẩn trọng, vừa làm vừa
rút kinh nghiệm. Tháng 12-2013, Bộ Chính trị đã nghe Ban Chỉ đạo báo
cáo, đánh giá, rút kinh nghiệm việc thực hiện lấy phiếu tín nhiệm. Tại
Hội nghị lần này, Bộ Chính trị xin báo cáo Trung ương kết quả thực hiện
và kiến nghị chủ trương tiếp tục thực hiện công việc này trong thời gian
tới. Đề nghị Trung ương tập trung thảo luận, khẳng định những mặt làm
được, những vấn đề cần rút kinh nghiệm, cho ý kiến về những vấn đề cần
cân nhắc bổ sung, sửa đổi như về thời điểm lấy phiếu tín nhiệm; đối
tượng lấy phiếu; nội dung, hình thức phiếu; quy trình lấy phiếu; việc
công khai kết quả phiếu… Căn cứ vào ý kiến của Trung ương, Bộ Chính trị
sẽ chỉ đạo việc sửa đổi, bổ sung Quy định 165 để tiếp tục tiến hành tổ
chức lấy phiếu tín nhiệm các chức danh, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đã đề
ra.
6- Về tổng kết việc thí điểm không tổ chức hội đồng nhân dân huyện, quận, phường
Thực hiện Hiến pháp 2013, tới đây Quốc
hội sẽ sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới nhiều đạo luật, trong đó có
Luật Tổ chức chính quyền địa phương, nhằm tiếp tục đổi mới, nâng cao
hiệu lực, hiệu quả của chính quyền địa phương phù hợp với đặc điểm nông
thôn, đô thị, hải đảo, đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt. Để lãnh đạo
thể chế hóa thành công những nội dung đổi mới quan trọng đã được hiến
định này, Hội nghị của chúng ta có nhiệm vụ xem xét, đánh giá kết quả
tổng kết việc thực hiện thí điểm không tổ chức hội đồng nhân dân huyện,
quận, phường theo Nghị quyết Trung ương 5 khóa X và Nghị quyết 26 của
Quốc hội khóa XII.
Đồng thời với việc xem xét, đánh giá kết
quả 5 năm thực hiện Nghị quyết của Trung ương và Quốc hội, đề nghị các
đồng chí thảo luận, kết luận về nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức hoạt động
của chính quyền địa phương thuộc 10 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung
ương đang thực hiện thí điểm, và đặc biệt là cho ý kiến về việc lựa chọn
phương án tổ chức chính quyền địa phương như nêu trong Tờ trình. Yêu
cầu cao nhất đối với phương án lựa chọn là phải góp phần đổi mới, nâng
cao hiệu lực, hiệu quả của chính quyền địa phương, phát huy quyền làm
chủ của nhân dân và đúng với quy định của Hiến pháp mới. Quyết định của
Trung ương về vấn đề này sẽ là cơ sở để các cơ quan chức năng xây dựng
đề án trình Quốc hội xem xét có những bổ sung, sửa đổi cần thiết Luật Tổ
chức chính quyền địa phương.
Thưa các đồng chí,
Nội dung chương trình Hội nghị Trung ương
lần này có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc hoàn thành nhiệm vụ
chính trị của Ban Chấp hành Trung ương khoá XI từ nay đến hết nhiệm kỳ,
góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XI, chỉ đạo chuẩn bị Đại
hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XII của Đảng. Vì vậy, đề nghị
Trung ương và các đồng chí tham dự Hội nghị phát huy trí tuệ, tinh thần
trách nhiệm, tập trung nghiên cứu, thảo luận kỹ lưỡng, cho ý kiến để
hoàn thiện các báo cáo, đề án và xem xét, quyết định vào cuối kỳ họp.
Với tinh thần đó, tôi xin tuyên bố khai
mạc Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI. Chúc
Hội nghị thành công tốt đẹp.
Xin trân trọng cảm ơn./.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét