Báo động thâm hụt thương mại với TQ

BBC

Việt Nam nhập siêu khổng lồ từ Trung Quốc

Đại biểu Quốc hội cho hay thâm hụt thương mại Việt-Trung năm 2014 theo phía Trung Quốc là 43,8 tỷ đôla, gấp rưỡi con số Việt Nam công bố.

Tiến sỹ kinh tế Mai Hữu Tín, đại biểu tỉnh Bình Dương, sáng thứ Hai 8/6 đã có bài phát biểu được báo chí Việt Nam mô tả là “chấn động nghị trường”, trong đó ông nói về “một nền kinh tế ngầm” trong giao thương với Trung Quốc.


Ông Tín nói đang có sự chênh lệch đáng kể giữa số liệu thống kê của Việt Nam với con số mà phía Trung Quốc đưa ra.
Ông được báo Lao Động dẫn lời nói: “Chênh lệch này cho thấy khuynh hướng ngày càng bất lợi cho phía Việt Nam”.
Thí dụ trong năm ngoái, theo phía Trung Quốc, Việt Nam xuất sang nước này 19,4 tỷ đôla hàng hóa, cao hơn con số của Việt Nam trên 30%.
Thế nhưng cũng theo thống kê của Trung Quốc, Việt Nam nhập của nước này 63,7 tỷ đôla hàng hóa, cao hơn đến 45% so với công bố của phía Việt Nam.
Ông được dẫn lời nói: “Có nghĩa là riêng 2014, thâm hụt thương mại Việt Nam với Trung Quốc là 43,8 tỷ đôla, cao hơn rất nhiều so với con số 29,8 tỷ mà chúng ta công bố. Một khoản chênh lệch gần 15 tỷ đôla”.
“Cũng có nghĩa là nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm tới 38% tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam chứ không phải là 30% như con số chúng ta công bố.”

‘Kinh tế ngầm’

Ông Mai Hữu Tín, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, phân tích rằng sự khác biệt về thống kê giữa các nước là “bình thường, do sự khác biệt về thống kê tỷ giá, về chi phí vận chuyển, bảo hiểm…”
Tuy nhiên, nếu tính tới tất cả các yếu tố, vẫn có một sự chênh lệch khó giải thích trong con số của hai bên, thí dụ như trong ngân sách xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc, mà ông Tín cho rằng nằm trong số hàng hóa Việt Nam xuất khẩu lậu sang nước láng giềng.
“Tại sao lại có xuất khẩu lậu trong khi chúng ta hết sức khuyến khích xuất khẩu với hầu hết các mặt hàng xuất khẩu có thuế suất bằng 0% và doanh nghiệp xuất khẩu được hoàn thuế giá trị gia tăng?”
Theo vị đại biểu này, giải thích hợp lý kế tiếp chỉ có thể là: Đó là loại mặt hàng Việt Nam cấm xuất khẩu hoặc xuất khẩu phải chịu thuế.
“Theo tôi, đó là tài nguyên khoáng sản của Việt Nam.”
Một thực trạng nữa là số liệu nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam, phía Việt Nam ghi nhận thấp hơn số liệu từ phía Trung Quốc vào khoảng 20 tỷ đôla chỉ tính riêng trong năm 2014.
Ông Mai Hữu Tín cho rằng đó là 20 tỷ đôla hàng hóa Trung Quốc lọt vào Việt Nam không qua ghi nhận của các cơ quan chức năng.
Theo ông, “nền kinh tế ngầm” này đang gây rất nhiều nguy hiểm, đặc biệt là gây áp lực lên tỷ giá đồng nội tệ của Việt Nam.
“Nếu sử dụng số liệu xuất nhập khẩu với Trung Quốc theo số liệu của phía Trung Quốc thì chúng ta chưa từng xuất siêu kể từ năm 2012- 2014 như đã công bố, mà tiếp tục nhập siêu trong suốt 20 năm qua với con số nhập siêu 2014 lên đến 13 tỷ đôla.”
Ông Tín được dẫn lời nói: “Một nền kinh tế quốc gia dù mở hay hội nhập đến thế nào cũng cần có một tấm áo giáp bảo vệ hiệu quả và vững chắc để bảo đảm sự cạnh tranh công bằng giữa các doanh nghiệp và bảo vệ người tiêu dùng”.
“Có vẻ như với chúng ta, chiếc áo giáp này đang rách, nếu như không nói rách càng nhiều trong giao dịch với phía Trung Quốc.”